काठमाडौं / इरान र इजरायलबीच बढ्दो सैन्य तनाव तत्कालका लागि मत्थर भएको छ । कतारको सघन कूटनीतिक मध्यस्थतापछि दुवै पक्ष आक्रमण रोक्न र सर्तसहितको युद्धविरामका लागि सहमत भएका छन्, जसले मध्यपूर्वमा चर्किएको युद्धको खतरालाई तत्कालका लागि टारेको छ ।
इरानले इजरायलले आक्रमण रोके आफूले पनि प्रतिकार नगर्ने स्पष्ट पारेको छ । इरानी विदेशमन्त्री सेयद अब्बास अरघचीले सामाजिक सञ्जाल एक्समा भनेका छन्, ‘यदि इजरायलले अहिले नै अवैध आक्रमण रोक्छ भने इरानसँग थप प्रतिक्रिया दिने कुनै योजना छैन ।’ उनले इजरायली आक्रमणको बदलामा गरिएको सैन्य कारबाही सफल भएको दाबी गर्दै आफ्नो सशस्त्र बलप्रति आभार व्यक्त गरेका छन् ।
- ADVERTISEMENT -
यद्यपि, समाचार एजेन्सी रोयटर्सले एक अज्ञात इरानी अधिकारीलाई उद्धृत गर्दै युद्धविराममा सहमति भइसकेको जनाएको छ । उता, इजरायलले पनि युद्धविरामका लागि सहमति जनाइसकेको छ । तर, इरानले थप आक्रमण नगरेमा मात्र युद्धविराम लागू हुने उसको सर्त छ । अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले युद्धविराम ‘क्रमिक रूपमा’ सुरु हुने बताएका छन् । उनका अनुसार, दुवै पक्षले हाल जारी रहेका सैन्य अभियान पूरा गर्न समय पाउनेछन् र त्यसपछि मात्र पूर्ण युद्धविराम लागू हुनेछ ।
यो संकट समाधानमा कतारले निर्णायक भूमिका खेलेको अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमले जनाएका छन् । अमेरिकी अधिकारीहरूलाई उद्धृत गर्दै रोयटर्सले जनाएअनुसार, कतारका प्रधानमन्त्री शेख मोहम्मद बिन अब्दुलरहमान अल थानीले सीधै इरानसँग सम्पर्क गरी युद्धविरामका लागि मनाएका थिए ।
त्यसैगरी, अमेरिकी राष्ट्रपति बाइडेनले कतारका अमिर शेख तमीम बिन हमाद अल थानीलाई फोन गरी इजरायल युद्धविरामका लागि तयार रहेको जानकारी दिएका थिए । यसरी, दुवै पक्षबाट सहमति जुटाएर कतारले महत्त्वपूर्ण कूटनीतिक सफलता हात पारेको छ । यसअघि गाजा युद्धविरामका लागि हमास र इजरायलबीच मध्यस्थता गरेको कतारको भूमिका पछिल्लो घटनाक्रमले थप सशक्त बनाएको छ ।
मध्यपूर्वमा यो पछिल्लो तनाव जुन १३ मा इजरायलले इरानमाथि आक्रमण गरेपछि सुरु भएको थियो । त्यसलगत्तै अमेरिकाले इरानका तीन प्रमुख परमाणु केन्द्रमा आक्रमण गर्दा स्थिति थप बिग्रियो । आफ्नो सार्वभौमिकता र परमाणु केन्द्रमाथिको आक्रमणको बदलास्वरुप इरानले कतारको दोहास्थित अमेरिकी सैन्य अड्डा अल उदिदमा मिसाइल आक्रमण गरेको थियो ।
इरानी आक्रमणबाट मानवीय क्षति भने नभएको बताइएको छ । अधिकांश मिसाइललाई अमेरिकी प्रतिरक्षा प्रणालीले निस्तेज पारेको र एउटा मिसाइलको टुक्रा मात्र सैन्य अड्डाभित्र खसेको कतारी अधिकारीहरूले जनाएका छन् । यो सहमतिसँगै तत्कालका लागि मध्यपूर्वमा शान्तिको आशा पलाएको छ, यद्यपि अवस्था अझै संवेदनशील रहेको विश्लेषण गरिएको छ ।
